Τι είναι οι Τζουμέικερς;

“Οι Τζουμέικερς” είναι ένα ανοιχτό εργαστήριο όπου μια κοινότητα ανθρώπων συνεργατικά σχεδιάζει και κατασκευάζει εργαλεία για αγροτική παραγωγή μικρής κλίμακας. Οι Τζουμέικερς ξεκίνησαν το 2018 στον Δήμο Βορείων Τζουμέρκων. Στόχος η ανάδειξη ενός διαφορετικού τρόπου ανάπτυξης που θα επικεντρώνεται στην τοπική κοινωνία και περιβάλλον.

Τι έχουν πετύχει;

Σε τέσσερα χρόνια -δύο από αυτά στην πανδημία- οι Τζουμέικερς είχαν τον παρακάτω αντίκτυπο:

1. Τεχνολογικό: Κατασκευάστηκαν 13 πρωτότυπα εργαλεία και μηχανές για τους/τις ντόπιους/ες αγρότες/τισσες. Για παράδειγμα, ο πασσαλοκαρφωτήρας για περίφραξη, το σκαπτικό χειρός ή το τριβείο ρίγανης που απέσπασε το πρώτο βραβείο στον ευρωπαϊκό διαγωνισμό “Incredible”.

2. Εκπαιδευτικό: Διοργανώθηκαν 30 και πλέον ανοιχτές εκπαιδευτικές εκδηλώσεις για θέματα σχετικά με τη δράση του εργαστηρίου. Συμμετείχαν πάνω από 400 άτομα συνολικά.

3. Επιχειρηματικό: Δημιουργήθηκαν ή ενδυναμώθηκαν τοπικές επιχειρήσεις ενισχύοντας ένα αναπτυσσόμενο οικοσύστημα κοινωνικής οικονομίας. Για παράδειγμα, οι Τζουμέικερς ήταν ένα από τα σημεία εκκίνησης της πρώτης ενεργειακής κοινότητας της Ηπείρου “Κοινέργεια”.

4. Τουριστικό: Με τους Τζουμέικερς έχουν ασχοληθεί ελληνικά και διεθνή ΜΜΕ. Οι εκδηλώσεις των Τζουμέικερς προσέλκυσαν κοινό από όλο τον πλανήτη. Για παράδειγμα, το καλοκαίρι του 2022 διοργανώθηκαν δύο θερινά σχολεία. Για 15 μέρες, 60 επιστήμονες από τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ελλάδα μέχρι την Κολομβία, τις ΗΠΑ, τον Καναδά, την Καμπότζη και το Ιράν έμειναν στην περιοχή των Κατσανοχωρίων γεμίζοντας ξενοδοχεία και εστιατόρια. 

5. Κοινωνικό: Νέοι κοινωνικοί δεσμοί, συνεργασίες και φιλίες δημιουργήθηκαν τόσο μεταξύ ατόμων που δραστηριοποιούνται στην ευρύτερη περιοχή αλλά και ατόμων εκτός αυτής. Για παράδειγμα, η σελίδα στο facebook αριθμεί 3300+ μέλη. Το εργαστήριο αποτελεί χώρο διαμοιρασμού όχι μόνο τεχνικών γνώσεων αλλά επίσης συναισθημάτων, προβληματισμών, ιδεών και οραμάτων για το μέλλον.

Πού βρήκαν τα χρήματα;

Ο φυσικός χώρος των Τζουμέικερς δεν θα υπήρχε χωρίς τη στήριξη του Πολιτιστικού Κέντρου Καλεντζίου και του Δήμου Βορείων Τζουμέρκων. Επιπλέον, βασική πηγή χρηματοδότησης ήταν δύο ερευνητικά έργα από την Ευρωπαϊκή Ένωση που διαχειρίστηκε το P2P Lab, μια ερευνητική ομάδα με μέλη που κατάγονται από την περιοχή. Tα μέλη του P2P Lab στήριξαν με την προσωπική τους εργασία για τη διαχείριση και συντήρηση του χώρου. Μαζί και ενδιαφερόμενοι πολίτες, μέλη της κοινότητας των Τζουμέικερς που τόλμησαν να φανταστούν και να πειραματιστούν με έναν διαφορετικό τρόπο οργάνωσης της κοινωνίας. Συνολικά το εγχείρημα κόστισε περίπου 50 χιλιάδες ευρώ με τα παραπάνω πολλαπλασιαστικά οφέλη για την περιοχή. Ωστόσο, η οικονομική στήριξη τελειώνει τον Σεπτέμβριο του 2023. Συνεπώς, πρέπει να βρεθεί ένα μοντέλο για τη βιωσιμότητα των Τζουμέικερς.

Πώς θα συνεχίσουν;

Τον Σεπτέμβριο του 2023, το P2P Lab θα διοργανώσει μια ανοιχτή εκδήλωση όπου θα συζητηθεί το μέλλον των Τζουμέικερς: της κοινότητας αλλά και του φυσικού χώρου. Σε καλούμε να σκεφτείς πώς μπορεί το κοινό μας εγχείρημα να περάσει στα χέρια της τοπικής κοινωνίας. Μέχρι τότε θα συναντηθούμε και θα συζητήσουμε. Θα διαφωνήσουμε και θα συμφωνήσουμε. Και ελπίζουμε τον Ιούνη του 2023 να έχουμε ένα κοινό σχέδιο δράσης για να συνεχίσουμε να δημιουργούμε τον κόσμο που θέλουμε, μέσα στον κόσμο που θέλουμε να ξεπεράσουμε.

Πώς μπορείς να βοηθήσεις για την επόμενη ημέρα;

Υπάρχουν τουλάχιστον τρεις τρόποι:

1. Συμπλήρωσε (μέχρι 14/04/2023) το σύντομο ερωτηματολόγιο εδώ: Aπάντα ανώνυμα σε 5 ερωτήσεις. Θα μας βοηθήσεις να καταλάβουμε καλύτερα τι πρέπει να κάνουμε.

2. Επικοινώνησε μαζί μας: Πώς φαντάζεσαι το μέλλον των Τζουμέικερς; Τι μπορεί να πάει καλύτερα; Πώς θα μπορούσε να τρέξει πιο αποτελεσματικά και δημοκρατικά η δημόσια διαβούλευση;

• Μοιράσου την άποψή σου για την επόμενη μέρα των Τζουμέικερς στο tzoumakers@protonmail.com. Διαβάζουμε όλα τα μηνύματα και λαμβάνουμε σοβαρά υπόψιν κάθε πρόταση και κριτική.
• Τηλεφώνησέ μας στο 2651302941 (Βασίλης).
• Αν βρίσκεσαι στα Γιάννενα, τηλεφώνησε μας ή γράψε μας για να τα πούμε από κοντά.

3. Το σημαντικότερο: Τον Σεπτέμβριο του 2023 θα λάβει χώρα μια ανοιχτή εκδήλωση στο Καλέντζι. Εκεί θα παρουσιάσουμε 2-3 σενάρια βασισμένα στη δημόσια διαβούλευση και από κοινού θα αποφασίσουμε το επόμενο βήμα. Θα ανακοινώσουμε λεπτομέρειες την άνοιξη του 2023 στο tzoumakers.gr, στη σελίδα στο facebook και στην κοινότητα του P2P Lab.

Παράλληλα θα επισκεφτούμε μέλη της τοπικής κοινότητας των Τζουμέικερς. Αν δεν μας βρεις εσύ πρώτη/ος, ίσως σε βρούμε εμείς!